سيزدهمين همايش علمی – تخصصی سالانه انجمن مطالعات برنامه درسی ايران، منصوره ایران نژاد، اردوان مجیدی، مرجان کیان – بهار 1394
مقدمه
آموزش و پرورش در بیش از یک قرن حیات جهانی خود در تمام کشورهای جهان مجموعه وسیعی از ارزش ها، باورها، آیینها، سنتها و الگوهای فرهنگی را خلق کرده است. بخشی از این الگوها معطوف به مسایل یادگیری و یاددهی و بخش دیگر آن معطوف به شیوه زندگی میباشد. یکی از مباحثی که در این خصوص اهمیت خاصی دارد، آن است که در مجموعه زندگی به نقش و تاثیر فرهنگی مدرسه بر جنبههای دیگر زندگی به خوبی بنگریم و در مورد رابطه آن با برنامه درسی بیندیشیم. چرا که فرهنگ به دلیل تاثیری که در امور دارد، روح همه فعالیتها را تشکیل میدهد.
طیفی از يادگيری، در فرهنگ افراد و جامعه، به عنوان يك انباشتگر بنيادين رفتارهای با ثبات اجتماعی، صورت میگيرد. برنامه درسی برای پوشش اين طيف از يادگيری، نيازمند در نظر گرفتن مولفهها و سازوكارهای خاصی است.
جنس برنامه درسی به مثابه فرهنگ در تعلیم و تربیت، با جنس طراحیهای متعارف، متفاوت است. در این مقاله پس از توضیح مفهوم پدیده فرهنگ، برنامه درسی، برنامه درسی به مثابه فرهنگ، به ضرورت ارتقای رویکرد فرهنگی در برنامه درسی میپردازیم و در نهایت یک الگو برای برنامه درسی به مثابه فرهنگ و سازوکارهای آن در تعلیم و تربیت ارائه و تحلیل می شود که چطور با استفاده از برنامه درسی به تولید، بازتولید و توزیع فرهنگ در مدرسه بپردازیم به طوری که دانش آموزان به جای یادگیری صرف مباحث درسی، فرهنگ در آنها ایجاد شود و بدین ترتیب بین نظریه و عمل تربیتی ارتباط برقرار شود.
طراحی الگوی برنامه درسی به مثابه فرهنگ؛ سازوکاری جهت ارتباط نظریه و عمل تربیتی
ممنون..