يك نظام حكومتی با نظامهای كلانی كه در درون آن شكل گرفتهاند، ظهور پيدا ميكند. هنگامی كه از نظام حكومتی يك كشور، نظير نظام حكومتی جمهوری اسلامي ايران سخن ميگوئيم، منظور مجموعهای از نظامهای كلان است كه كنار يكديگر قرار گرفته، و يك نظام يكپارچه و عظيم را صورت بخشيدهاند. نظام آموزشي، نظام كار و صنعت، نظام بهداشت، نظام تامين اجتماعي و نظاير آنها، تعدادي از نظامهائی هستند كه كل نظام حكومتی را شكل دادهاند.
يك نظام كلان، نظامی است كه بواسطه ماهيت پيچيده ناشي از “وسعت، تغييرات دائمی، وابستگی به تصميمات انسانها، و نظاير آن”، تبيين دقيق ساختار و رفتار آن، بر اساس تبيين دقيق مولفهها و تعاملات آنها، به راحتی امكان نداشته، يا به دلايلی تمايل و ضرورتی براي اين تبيين دقيق وجود نداشته باشد؛ و بر اين اساس، تبيين ساختار و رفتار، در سطحی از تجريد صورت گيرد، كه در آن بخشی از مولفهها و تعاملات آنها، مورد تحليل قرار گرفته، و اعمال تغيير در اين نظام نيز، با تغيير در بخشی از مولفهها و تعاملات آنها، برای تحقق تخمينی و ضمنی خصوصيات و اهداف سيستم، انجام شود. مانند نظام آموزشی، يا اقتصادی كشور.
در مقابل، یک نظام خرد نظامی است که ساختار و رفتار آن، بواسطه مشخص ساختن دقیق مولفهها، و تعاملات آنها، به صورت دقیق تبیین پذیر باشد؛ و این تبیین بتواند تحقق خصوصیات و اهداف سیستم را صريحا و بطور شفاف نشان دهد. مانند نظام مالی یک دستگاه دولتي.
