معمای تحریریه یک سکوی خبریاسفند ۱۵, ۱۴۰۳

اردوان مجیدی، خبرگزاری فارس، 15 اسفند 1403

وقتی از سکوی مبتنی بر میدان خبری صحبت می کنیم، اولین سوال این است که تکلیف تحریریه و ممیزی چه می شود؟ در معماری سکوی فارس، طی سه لایه تحریریه رسمی، آزاد و اجتماعی، جریان اخبار و فعالیت‌های خبرگزاری، مدیریت می‌شود. هر یک از این سه لایه، ویژگی‌ها و الزامات و اثربخشی خاص خود را دارد، که ترکیب آنها می‌تواند در پویائی ساختار فارس و تعامل با مخاطبان، نقش مؤثری را ایفا کند. اما همه کار مدیریت سکو، توسط تحریریه انجام نمی شود؛ موتورهای خودکار، بر اساس قواعد حاکم بر سکو، در شکل دادن مشارکت، مشاوره، ویژه‌گرائی و نظارت هوشمند در مدیریت جریان خبر، نقش مهمی را ایفا می کنند.

در فرازهای فارس جدید

در چند یادداشت اخیر، به معماری سکوی فارس پرداختم. بر اساس این معماری، سکوی فارس ویژگی‌های یک میدان خبری را دارد و بر اساس آن رفتار می‌کند (در یادداشت بیست و سوم، به مفهوم یک میدان خبری اشاره شد). ضمن آنکه در یادداشت بیست و چهارم، ماهیت سکوئی فارس مورد بحث قرار گرفت. در یک سکو، هر کاربر (از بین کاربران مخاطب فارس یا از بین همکاران فارس) می‌تواند خبرهایی را منتشر کند. ضمن آنکه کاربران، عرصه مشاهده ویژه و متناسب خود، و نیز عرصه انتشار خاص خود را دارا هستند.

اما اگر کاربران خود می توانند خبر منتشر کنند، تکلیف تحریریه چه می شود؟ این معمائی است که معماری باید برای آن ساختار مناسبی را تدارک ببیند.

ساختارهای تحریریه سکوها

میدان خبری سکوی فارس نیاز به سه ساختار برای سازماندهی، نظارت و عملیات در حوزه تحریریه دارد:

1- ساختار رسمی تحریریه، که متولی جریان عمومی خبری و فعالیت‌های سکوها و نیز جریان اخبار رسمی فارس است؛ و هم اکنون نیز وجود دارد و مشغول به کار است.

2- ساختار آزاد تحریریه، نظیر آنچه که در پنجره تربیت فارس وجود دارد، از بین خبرگان صاحب‌نظر، متخصصان و نویسندگان آزاد ایجاد می‌شود، و روال جریان خبری نویسندگان خبره آزاد را مدیریت می‌کند.

این تحریریه، فضائی غیررسمی‌تر از تحریریه رسمی دارد، و افراد این تحریریه، به‌جای آنکه خود تولیدکننده اخبار و تحلیل‌ها و مطالب باشند، از طریق تعامل با متخصصین و خبرگان حوزه، آنها را برای تأمین محتوی و تحلیل‌ها راهنمائی کرده، و کار دریافت و آماده‌سازی و ممیزی و انتشار مطالب تولیدی آنها را بر عهده دارند. نقش این تحریریه، برای درگیرکردن طیف وسیعی از خبرگان در فارس، نقشی راهبردی است. شاید در آینده در ادامه این سلسله یادداشتها، در مورد پنجره و شبکه خبرگان و تحلیلگران فارس، بیشتر صحبت ‌کنیم.

3- ساختار اجتماعی نظارت، ممیزی و مشاوره، که همه مردم می‌توانند در قالب آن، عضو تحریریه فارس باشند. همه مردم در مورد خبرهایی که منتشر می‌شود نظر می‌دهند و در ممیزی آن مشارکت دارند. ثبت نظرات، زمینه مشارکت کاربران را تا حد بسیار ابتدائی فراهم می‌آورد، اما برای درگیرکردن کاربران و ایجاد وفاداری عمیق به فارس کافی نیست. دو امکان که قبلا در فارس ایجاد شده، برای ویرایش خبرها توسط مخاطبان، و نیز پیشنهاد خبر برای صفحه اول، ابزارهایی اولیه از این ساختار محسوب می‌شوند.

در سازوکارهایی پیشرفته‌تر، این تحریریه اجتماعی می‌تواند در مورد بود یا نبود یک خبر، اولویت‌گذاری آن، ارزش‌گذاری آن، نیاز به پرداختن عمیق‌تر به مطلب، تولید محتوای تکمیلی برای یک خبر یا تحلیل، ارتباط‌دادن آن خبر به نقشه‌های سه‌گانه شبکه موضوعات، مکان و زمینه‌ها و زمینه‌ها و کاربران، و نیز ارتباط به اخبار دیگر، تولید خبر، ارائه نظر و مشاوره به یکدیگر و دیگر کاربران (نظیر مشاوره‌هایی که در کاربران فارس من، ذیل کمپین‌های همدیگر، برای رفع مشکلات یکدیگر به هم انجام می‌دهند، یا از گونه مشاوره‌های متداول کاربران به یکدیگر در برخی وبگاه‌ها)، و موارد متعدد دیگر، مشارکت کنند.

اعضای این تحریریه، بر اساس گذر زمان، و بر اساس عملکرد قبلی خود، می‌توانند امتیازات، امکان و دستیابی‌های بیشتری پیدا کرده، و در قالب یک بازی‌سازی، درگیر فعالیت‌های تحریریه فارس شوند. برخی سازوکارهای این ساختار تحریریه، فعال شده و برخی نیز در آینده به تدریج در سکوی فارس ایجاد و فعال می شود.

این سه ساختار تحریریه رسمی، آزاد و اجتماعی، در واقع سه لایه از تحریریه فارس است، که فعالیت‌های فارس در قالب آن مدیریت می‌شود. هر یک از این سه لایه، ویژگی‌ها و الزامات و اثربخشی خاص خود را دارد، که درصورتی‌که به‌صورت مناسب تعریف و ایجاد شود، می‌تواند در پویائی ساختار فارس و تعامل با مخاطبان، نقش مؤثری را ایفا کند.

اما همه کار مدیریت سکو، توسط تحریریه انجام نمی شود. موتورهای خودکار در مدیریت جریان خبر، نقش مهمی را ایفا می کنند.

قواعد و موتور خودکار میدان خبری

هر میدان قواعدی دارد که بر اساس آن قواعد عمل می‌کند. و البته کل سکوی عمومی فارس نیز قواعدی دارد که همه سکوهایی که بر اساس آن ایجاد می‌شوند، از این قواعد تبعیت می‌کنند. علاوه ‌بر آن، هر سکو و میدان ویژه آن نیز قواعدی دارد که فعالیت‌های آن سکو و میدان مربوطه آن، بر اساس آن انجام می‌شود.

مثلاً میدان خبری حوزه صنعت در سکوی تخصصی فارس در حوزه صنعت ممکن است قواعدی داشته باشد، که با سکوی میدان خبری حوزه سلامت متفاوت باشد. یا قواعد میدان خبری سکوی فارس من، با قواعد میدان خبری سکوی پنجره، متفاوت خواهد بود. هر چند که همه اینها، قواعد میدان خبری سکوی عمومی فارس را نیز در بردارند. به عبارت دیگر، بر اساس بافت و ویژگی‌های میدان خبری یک سکو، قواعدی بر آن سکو حاکم خواهد بود، که ناشی از ویژگی‌های میدان خبری آن سکو است.

بسیاری از این قواعد به‌صورت سازوکارهای خودکار اعمال می‌شود. مثلاً در مورد حجم و ویژگی‌های خبر، طول عمر آن، و نظایر آن، خود سکو این مقررات و قواعد را اعمال می‌کند. بخشی نیز به‌صورت انسانی و اجتماعی اعمال می‌شود.

در یک میدان خبری، یک موتور مشارکت، مشاوره، ویژه‌گرائی و نظارت هوش مصنوعی، می‌تواند به‌صورت ماشینی، چه با استفاده از الگوریتم‌های معمولی، و چه با استفاده از الگوریتم‌های هوشمند، هم خود در میدان خبری مشارکت داشته باشد، هم کاربران را در فعالیت‌ها مشارکت دهد. همچنین این موتور، می‌تواند به کاربران مشاوره دهد؛ به‌نحوی‌که یک کاربر این میدان، گوئی از سردبیر میدان مشاوره دریافت می‌کند.

ضمن اینکه همین موتور، ویژه‌گرایی را امکان‌پذیر می‌کند، و اخبار و منابع ارائه شده به اشخاص را متناسب با ویژگی‌ها و نیازهای آنها، در اولویت قرار می‌دهد. ضمن اینکه بخش مؤثری از نظارت بر فعالیت‌های میدان نیز توسط این موتور انجام می‌شود. بسیاری از چیزهایی که مشکلی در میدان خبری ایجاد کرده و خارج از قواعد میدان است، توسط این موتور قابل‌تشخیص و جلوگیری است.

در واقع یک موتور مشارکت، مشاوره، ویژه‌گرایی و نظارت در میدان سکوی عمومی فارس می‌تواند در تمام سکوهای فارس و ویژندهای آن، که بر اساس سکوی عمومی فارس ایجاد شده‌اند، بر اساس قواعد و مقررات همان سکو و ویژند، مشارکت و مداخله داشته، و بخش زیادی از فعالیت‌هایی که معمولاً باید توسط سردبیر انجام شود، به‌صورت خودکار انجام دهد.

در حال حاضر ابزارهای متعددی وجود دارند که در این موتور و نحوه اداره آن به کار گرفته می شوند و نیز می توانند بکار گرفته شوند. ابزارهای تحلیل محتوی، تشخیص تصویر و الگوها(Pttern Recognition) و نظایر آن، نمونه‌هایی هستند که هم در جهان و هم در کشور خودمان و هم در سکوی فارس، در حال حاضر به‌صورت وسیع استفاده می‌شوند.

این موتور می‌تواند بخش زیادی از بار هیئت تحریریه را بر عهده بگیرد، و به هیئت تحریریه فرصت دهد که از توان انسانی خود، برای موضوعات مهم‌تری استفاده کند. البته نباید فراموش کرد که فعالیت موتورهای خودکار، همواره باید در نظارت و قیومیت عوامل انسانی باشد، و نمی‌توان انتظار داشت که موتورهای خودکار، تمام فعالیت‌ها را به‌صورت تمام‌وکمال و بدون نقص، و به‌صورت بدون نیاز به همراهی عامل انسانی متولی، انجام دهد.

ضمن آنکه این موتورها، در پهنه یک بازی سازی، می تواند انگیزه های کاربران برای مشارکت را تقویت کرده، و کاربری را به فعالیتی جذاب تر تبدیل کند. ان شاء الله در مورد بازی سازی، در یادداشتهای جداگانه‌ای صحبت خواهیم کرد.

*****

ان شاء الله در یادداشتهای بعدی، در مورد مسئله اعتبار سنجی، و نیز ابعاد دیگر معماری سکوی فارس صحبت می کنیم.

الحمد لله رب العالمین.

#تحول_خبرگزاری_فارس ،‌ #معماری_خبرگزاری_فارس ،‌ #تمدن_سایبری ،‌ #تحول_تمدنی ،‌ #فارس_جدید، #فارس_آینده،‌ #سکوی_فارس، #میدان_خبری، #ساختار_تحریریه_سکوها، #موتورهای_خودکار