ما باید شاگردانی را در مدرسه داشته باشیم که هویت شخصی، هویت ملّی و هویت اجتماعی خود را خوب بشناسند و پایبند به این هویت باشند.
هویت داشتن، یعنی ایرانی بودن برای آنها مهم باشد، رضا بودن، حسن بودن، علی و نقی بودن، هویت شخصی خودشان برای آنها مهم باشد. مهم باشد که خودشان هستند و به خود اهمّیّت بدهند. مثلاً به اهل فلان شهر خود بودن اهمّیّت بدهند و به اهل کشور ایران بودن خود اهمّیّت بدهند. به مسلمان بودن خود از همهی اینها بیشتر اهمّیّت بدهند. هویت مسلمانی خود را حفظ بکنند و به سادگی با دیدن چهار تا عکس ظاهر خود را، قیافهی خود را از شکل مسلمانی، به شکل غیر مسلمانی تغییر ندهند.
و اما راهکارهای مدرسه برای ارتقاء این ابعاد هویتی،
- شاگرد، در مدرسه ياد ميگيرد بداند كه كيست، چه ويژگيهایي دارد و خود را بهبود ببخشد. مدرسه براي او با ويژگيهاي منحصر به فردي كه دارد، احترام ميگذارد و وي را در ارتقاء و اصلاح آنها ياري ميكند.
- در مدرسه حکمت هر شاگرد خودش است، نه يكي از شاگرد ان. او مطابق استعدادها، علائق و خصوصيات فردي خود ياد ميگيرد و ارزشیابی می شود. مسير طي شده توسط او، ميتواند با مسير طي شده ديگران متفاوت باشد و او با توجه به خصوصيات و ويژگيهاي فردي از مسير متفاوتي به يك هدف مشخص دست پيدا می كند. مسيري كه با نيازمنديها، خصوصيات، ابعاد شخصيتي و استعدادهاي او تطابق دارد. نه تنها به او نشان داده ميشود كه متفاوت است، بلكه به او اجازه متفاوت ماندن داده ميشود و اجباري براي هم شكل شدن با ديگران بر او تحميل نميشود.
- مدرسه براي تحقق ابعاد هويتي، برنامه درسي متفاوتي را پيش روي هر شاگرد قرار ميدهد. بدين ترتيب ويژهگرایي برنامه درسي، مهمترين ركن در دستيابي به اين هويت است. نقش خود شاگرد در انتخاب مسير، ارزيابي خود از خود، ارزشيابي متفاوت، تنوع فعاليتها و برنامهها، مالكيت و احساس تعلق به كلاس و ثبات و هويت محيط، از ملزوماتي هستند كه در بستر برنامه درسي مدرسه، براي تحقق هويت، فراهم ميشوند.
نمونه ای از راهکارهای مدرسه برای ارتقاء هویت مدرسه ای:
- لباس فرم یکی از چیزهایی است که هویّت مدرسهای ایجاد میکند. به خصوص اگر لباس فرم، یک لباس متمایز و متفاوت نسبت به مدارس دیگر باشد. کلاه سفید مدرسهی حکمت به اضافهی چفیه و پیراهن سفید و احیانا جلیقه ای که دارای آرم مدرسه حکمت است، به عنوان لباس فرم در نظر گرفته شده است. البته لباس فرم فقط در مراسم رسمی اجباری است و در حالت عادی لباس شاگردان آزاد است ولی باید لباس، موقّر و مناسب شأن شاگرد باشد.
- مدرسه یک سرود رسمی دارد که خواندن این سرود میتواند انسجام هویّت حکمت را در بچّهها تقویت کند. این سرود حاوی ارزش ها و آرمان های مدرسه است که به شکل غیر رسمی آن را به شاگردان منتقل می کند. این سرود هم میتواند در مراسم رسمی خوانده بشود و هم در مراسمی مثل کوهنوردی، پیادهروی، طبیعتنوردی و یا هنگامی که با مینی بوس دارند میروند، میتواند از فضاهایی باشد که بچّهها آن را با هم بخوانند.
- مدرسه دارای هیئتی به نام هیئت فاطمی است که بچّهها برای اداره کردن و اجرای آن مشارکت می کنند که این می تواند هویّت ساز باشد و هویّت مدرسهای را به بچّهها منتقل کند.
- استفاده از نشانه حکمت (لوگو) در تمام متون، فایلها، تصاویر دیواری، تابلوها، محیطها و همچنین استفاده از پرچم حکمت که نشانه حکمت بر آن نقش بسته است، در محیط مدرسه و مراسم رسمی.
- تبیین آرمانها و سوگندنامه آرمانی مدرسه حکمت که بیان کننده چکیده شخصیت و فرهنگ مطلوب مدرسه حکمت است.
البته لازم است به این نکته توجه شود که هویت سازمانی تا حدی که منجر به رفتارهای سازنده و نهادینه شدن سازمان گردد، مفید است؛ اما زیاده روی در تاکید بر آن و شکل گیری عرق قبیله ای و تعصب جاهلی بر آن، پدیده ای است که باید در جلوگیری از آن مراقبت شود.